
Arbowetgeving is niet echt een onderwerp wat direct heel veel enthousiasme bij mensen oproept. Het is saai, ingewikkeld en wordt al snel ervaren als een oerwoud waarbij je door de bomen het bos niet meer ziet. Toch zijn goede arbeidsomstandigheden erg belangrijk als je op een veilige, gezonde en verantwoorde manier je werk wilt (blijven) doen. In dit blog wil ik het hebben over een specifiek onderdeel in de Arbowet, namelijk psychosociale arbeidsbelasting, hierna PSA genoemd.
Wanneer je beroepsmatig te maken hebt met werkstress, (seksuele) intimidatie, pesten, agressie of geweld, valt dit volgens de Arbowet onder de term PSA. Elke werkgever heeft volgens de Arbowet de verplichting een beleid te voeren wat er op gericht is PSA te voorkomen en als dit niet mogelijk is, te beperken.
Elke werkgever heeft volgens de Arbowet de verplichting een beleid te voeren wat er op gericht is PSA te voorkomen en als dit niet mogelijk is, te beperken.
Risico-inventarisatie en het plan van aanpak
Het beleid gericht op het voorkomen van PSA start met het uitvoeren van een verplichte Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Dit instrument brengt in kaart op welke manier werkzaamheden gevaarlijk of ongezond (kunnen) zijn voor medewerkers. Dit met als doel de veiligheid en gezondheid in de organisatie te verbeteren. De bevindingen uit de RI&E worden schriftelijk vastgelegd. Vervolgens wordt er een plan van aanpak (PVA) geschreven, waarin staat welke maatregelen de organisatie neemt om PSA te voorkomen of beperken en op welke termijn dit gerealiseerd gaat worden. Omdat elk vakgebied zijn eigen risico’s kent, is dit een stuk maatwerk. De werkgever moet het vervolgens voor iedere medewerker mogelijk maken op de hoogte te kunnen zijn van de bevindingen uit de RI&E en het bijbehorende PVA.
Andere wetgevingen
Naast de Arbowet zijn ook in het Burgerlijk Wetboek een tweetal artikelen opgenomen waarvan de strekking is dat de werkgever maatregelen moet treffen en aanwijzingen moet geven die nodig zijn om te voorkomen dat de werknemer in de uitoefening van zijn werk schade lijdt. Hierin staat ook dat de werkgever aansprakelijk is voor schade die de werknemer in uitoefening van zijn werkzaamheden lijdt, tenzij de werkgever aantoont dat hij zijn zorgverplichting is nagekomen en dat de schade in belangrijke mate het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer.
In de praktijk lijkt de veiligheid van medewerkers het toch vaak te verliezen van andere ‘belangrijkere’ zaken waaraan voldaan moet worden.
De weerbarstige praktijk
In de praktijk lijkt de veiligheid van medewerkers het toch vaak te verliezen van andere prioriteiten. Dit terwijl werkstress ten gevolge van PSA in Nederland beroepsziekte nummer één is, resulterend in een kostenpost van 1,8 miljard euro per jaar. Organisaties investeren veel geld in het selecteren en werven en inwerken van nieuwe medewerkers, terwijl ze in hetzelfde tempo huidige medewerkers met lede ogen zien vertrekken ten gevolge van een te hoge fysieke of mentale belasting.
Wat als PSA daadwerkelijk de aandacht krijgt die het verdient:
- medewerkers ervaren minder stress;
- medewerkers voelen zich veiliger;
- medewerkers zijn gemotiveerder;
- medewerkers zijn deskundiger en presteren daardoor beter;
- er ontstaat minder verzuim en mensen blijven langer.
Wat doet jouw organisatie allemaal om PSA te voorkomen? Ik hoor het graag.
Marco Dijkgraaf
Weten jouw medewerkers hoe te handelen bij grensoverschrijdend gedrag?
Als bevlogen trainer en expert op het gebied van grensoverschrijdend gedrag begeleid ik al 15 jaar managers, teamleiders en medewerkers in zorg en onderwijs in het effectief omgaan met ongewenst gedrag en agressie. Met als resultaat een professionelere organisatie, en medewerkers die met meer plezier en tevredenheid werken.